با پیشرفت امکانات خودرو، تعداد قطعات الکترونیکی در آن افزایش پیدا کرد. هریک از این قطعات، وظیفه خاصی را برعهده دارند. قطعات الکتریکی خودرو به منبع تامینکننده برق خودرو متصل است و با زدن کلیدی، شروع به کار میکند. به مجموعه اتصالاتی که از منبع تامینکننده برق خودرو به دیگر قطعات وجود دارد، سیستم برق خودرو گفته میشود. این قطعات الکترونیکی انرژی خود را از باتری دریافت میکنند. در برخی مواقع از کارافتادن یکی از قطعات سیستم برق خودرو، باعث از کارافتادن کامل خودرو میشود. به همین علت بسیار مهم است که با سیستم برق رسانی ماشین آشنا باشید؛ چرا که بعضی از این مشکلات را خودتان میتوانید رفع کنید. با خواندن این مقاله، متوجه میشوید که سیستم الکترونیکی خودرو چیست. همچنین اطلاعاتی نیز درمورد نحوه کار سیستم تامین برق خودرو بدست میآورید.
اجزا و قطعات سیستم برق خودرو
امروزه تعداد قطعات و سیستم ارتباط آنها با یکدیگر پیچیدهتر از گذشته شده است؛ اما سه بخش اصلی سیستم الکتریکی هر خودرویی را باتری، دینام و استارت موتور تشکیل میدهد که در تمامی خودروها یکسان است. از طریق این سه بخش، برق هر قطعه الکترونیکی در خودرو از طریق مدارها تامین میشود. در ادامه کارکرد قطعات مختلف سیستم برق رسانی خودرو را توضیح میدهیم.
دوره آموزش الکترونیک پیشرفته در آموزشگاه سفیر قرن
باتری
باتری به عنوان تامین کننده برق خودرو، اصلیترین قطعه الکتریکی به شمار میرود. روشنکردن استارت موتور و تامین برق سیستم الکتریکی خودرو، زمانی که ماشین خاموش است دو وظیفه اصلی باتری به شمار میرود. بدون باتری علاوهبر آن که قطعات الکتریکی کار نخواهند کرد، ماشین را نیز نمیتوان روشن کرد. اما باید در نظر داشت که باتری نمیتواند این انرژی را به صورت طولانی مدت تامین کند. در واقع اگر یکی از قطعات مانند چراغ در زمان خاموشی خودرو روشن باقی بماند، این احتمال وجود دارد که باعث خالیشدن و از کارافتادن باتری شود.
استارت موتور
استارت، موتور الکتریکی در خودرو است که با ارسال نیرو به موتور، باعث روشنشدن خودرو میشود. در واقع میتوان گفت با زدن استارت ماشین، این موتور، انرژی الکتریکی را از باتری دریافت و آن را تبدیل به انرژی مکانیکی میکند و باعث کارکردن موتور خودرو میشود. بنابراین واضح است که در صورت به وجود آمدن مشکل برای این قطعه، خودرو روشن نخواهد شد.
دینام
زمانی که خودرو روشن باشد، دیگر باتری برق قطعات الکتریکی را تامین نخواهد کرد. در چنین حالتی تامین برق قطعات برعهده دینام است. با روشنشدن موتور، تسمهای توسط آن به حرکت در میآید. دینام، این انرژی مکانیکی را به الکتریسیته تبدیل میکند. همچنین دینام علاوهبر تامین برق قطعات، باتری را شارژ میکند تا قدرت باتری در هنگام خاموشی خودرو و برای استارت زدن حفظ شود. اگر دینام نتواند این انرژی الکتریکی را تامین کند، در عملکرد باتری و استارت اختلال به وجود میآید.
فیوز
مشکلاتی مانند اضافه بار میتواند به کل سیستم سیم برق خودرو آسیب وارد کند. برای جلوگیری از بروز چنین حوادثی، هر مدار الکتریکی در خودرو دارای یک فیوز است. فیوزها از سیمکشی خودرو در برابر حوادثی مانند اضافه بار محافظت میکنند. تمام فیوزهای خودرو در جعبه فیوز قرار دارند. خودروها دارای دو جعبه فیوز هستند، یکی از این جعبه فیوزها در محفظه موتور و جعبه دیگر که مربوط به قطعاتی مانند برف پاککن و بالابر شیشه است، در زیر داشبورد قرار دارد.
واحد کنترل موتور
امروزه همه خودروها دارای یک کامپیوتر مرکزی هستند که به آن واحد کنترل موتور یا ECU گفته میشود. سنسورهای مختلفی از موتور و سیستم سوخت به این کامپیوتر متصل هستند و ECU با دریافت اطلاعات از این سنسورها عملکرد خودرو را مدیریت میکند. در خودروهای جدید، با از کارافتادن واحد کنترل موتور، ماشین خاموش شده و نمیتوان رانندگی کرد، چرا که تمام عملکرد خودرو از طریق این کامپیوتر کنترل میشود.
سایر دوره های آموزشگاه سفیر قرن: دوره آموزش برق صنعتی
معنای رنگ سیم ها در اتومبیل
با توجه به افزایش تعداد قطعات الکترونیکی در خودرو، تعداد سیمهای مربوط به هر یک از این قطعات نیز بسیار زیاد است. به همین علت برای عیبیابی آسان، سیمها به دستههای مختلف تقسیم و هرکدام رنگ مشخصی دارد. برخی از رنگ سیمها در خودرو، بیانگر اتصالهای زیر هستند:
- آبی: اتصال بین کلید و چراغهای بزرگ جلوی خودرو
- قرمز: اتصال بین کلید و چراغهای کوچک جلو و عقب اتومبیل
- زرد: اتصال میان دینام و جعبه فیوز و همچنین سیم چراغ شارژ
- سبز: اتصال میان فیوز و مصرفکنندهها و همچنین چراغ راهنما
- سفید: سیم متصل به کوئل، چراغ روغن و چراغهای اخطار دهنده
- مشکی: برای اتصال بدنه
سیستم برق خودرو چگونه کار می کند؟
با چرخاندن کلید خودرو، در ابتدا باتری روشن شده و شروع به فعالیت میکند. در این حالت اگر از قطعه الکتریکی استفاده کنید، به عنوان مثال چراغها را روشن کرده یا پنجره خودرو را پایین بکشید، انرژی برق آن به وسیله باتری تامین میشود. با زدن استارت، باتری انرژی زیادی را به سمت موتور استارت میفرستد. موتور استارت این انرژی را دریافت و به وسیله قطعهای به نام کوئل، شمعهای خودرو را روشن کرده و در نتیجه موتور خودرو به کمک برق دریافتی شروع به فعالیت میکند. با روشنشدن موتور، دینام به وسیله حرکت تسمه روشن شده، سپس انرژی مکانیکی را دریافت و تبدیل به انرژی الکتریکی میکند. در این حالت دینام، برق قطعات الکتریکی که در زمان روشن بودن خودرو استفاده میشود را تامین کرده و باتری خودرو را شارژ میکند.
دیگر قطعات الکتریکی، انرژی خود را به کمک سیمها و مدارهایی که در خودرو وجود دارند دریافت میکنند. در واقع میتوان گفت طرز کار سیستم برق خودرو بر اساس یک چرخه است و هر قطعه اصلی، برای ادامه کار خود به دیگر قطعات وابسته است. به عنوان مثال اگر دینام بعد از روشنشدن نتواند باتری را شارژ کند، بعد از خاموششدن خودرو، باتری دیگر انرژی کافی برای روشنکردن خودرو نخواهد داشت.
دوره آموزش plc در آموزشگاه سفیر قرن
برق دزدی خودرو چیست؟
در برخی مواقع ممکن است یکی از قطعات به هنگام خاموش بودن خودرو، روشن باشد و از باتری برای تامین انرژی الکتریکی خود استفاده کند. این کار باعث ضعیفشدن باتری و در طولانی مدت، موجب عمر کوتاه آن شود. در صورتی که متوجه شدید باتری شما زودتر از زمان موعد خالی شده، علاوهبر بررسی کارکرد قطعاتی مانند دینام، حتما به این نکته دقت داشته باشید که ممکن است یکی از قطعات الکتریکی خودرو دچار مشکل شده و در زمان خاموشی از باتری خودرو استفاده میکند.
کلام آخر
در این مطلب درمورد سیستم برق خودرو، اجزا و قطعات آن و همچنین معنای هررنگ از سیمهای استفادهشده در این سیستم صحبت کردیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید باشد. برای شرکت در دوره های آموزشگاه سفیر قرن که در زمینه های مختلف از جمله دوره های آموزش عکاسی، فیلمبرداری، برق و سایر دوره های فنی برگزار می شود، کافیست با ما تماس بگیرید.