برد الکترونیکی یکی از قطعات وسایل برقی مانند جارو برقی، یخچال، تلویزیون و ماشین لباسشویی است که نقش مهمی در اجرای دستورات مختلف دارد. در واقع اگر برد الکترونیکی یک دستگاه خراب شود، آن دستگاه دیگر قادر به اجرای دستورهای مختلف نیست. این قطعه انواع مختلفی دارد که می‌توان آن‌ها را بر اساس تعداد لایه، جنس و فیبر به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع برد الکترونیکی و کاربرد هرکدام آشنا کنیم، با ما همراه باشید.
برد الکترونیکی چیست؟
برد الکترونیکی، صفحه‌ای است که روی آن مجموعه‌ای از قطعات و اجزای الکترونیکی (مانند خازن و آی سی) قرار گرفته و یک مدار الکترونیکی را تشکیل می‌دهند. قطعات الکترونیکی به کمک خطوطی که روی برد وجود دارد، می‌توانند بار الکتریکی را بین یکدیگر تبادل کنند. جنس این خطوط از مس بوده و به همین علت بار الکتریکی می‌تواند در آن جریان داشته باشد. بنابراین می‌توان به طور کلی گفت نقش برد الکترونیکی، ثابت نگه‌داشتن قطعات الکترونیکی کوچک و ایجاد یکی مسیر ارتباطی بین آن‌ها برای تبادل جریان الکترونیکی است. با توجه به نوع و جنس برد، نحوه اتصال قطعات به این صفحه متفاوت است.
می توانید با شرکت در دوره آموزش الکترونیک آموزشگاه سفیر قرن، تمام مباحث آن را بیاموزید و در این زمینه فعالیت کنید.
کاربردهای برد الکترونیکی
در دستگاه‌های الکترونیکی مختلفی مانند تلویزیون، رادیو و تلفن همراه از برد الکترونیکی استفاده می‌شود. در واقع می‌توان گفت کاربردهای برد الکترونیکی در تجهیزات پزشکی، ماشین‌آلات صنعتی، صنایع خودروسازی و هوافضا بسیار گسترده است و در کارکرد این وسایل نقش اساسی دارند. این بردها به عنوان مغز دستگاه‌ها عمل می‌کنند و به پردازش، کنترل و مدیریت سیگنال‌های الکتریکی کمک می‌کنند. علاوه بر این، در سیستم‌های ارتباطی، ابزارهای خانگی، تجهیزات نظامی و حتی در محصولات هوشمند خانگی نیز نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند و امکان کنترل و نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها را فراهم می‌سازند. به طور کلی، بردهای الکترونیکی با امکان نصب و اتصال قطعات مختلف، اساسی‌ترین بخش در طراحی و ساخت دستگاه‌های الکترونیکی پیشرفته هستند.
انواع برد الکترونیکی
بردهای الکترونیکی انواع مختلفی دارند. از هر یک از این انواع بر اساس ویژگی‌هایی که دارند در حوزه‌های مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه انواع بردهای الکترونیکی و ویژگی‌های هرکدام را معرفی میکنیم.
استریپ بورد (Strip Board)
استریپ بورد یکی از ساده‌ترین انواع برد الکترونیکی است. روی این بورد الکترونیکی، سوراخ‌های ٠.١ اینچی و نوارهای مسی موازی وجود دارد. شما می‌توانید از قطعات الکترونیکی با پایه ٠.١ اینچی در این بورد استفاده کنید. همچنین برای اتصال قطعات الکترونیکی به استریپ بورد، باید لحیم کاری انجام داد. این دسته از بوردهای الکترونیکی برای نمونه‌سازی و ساخت مدارهای کوچک استفاده می‌شوند.
برد مدار چاپی (Printed Circuit Board)
برد مدار چاپی که به آن PCB نیز می‌گویند، یکی از متدوال‌ترین بردهاست که در بیشتر دستگاه‌های الکترونیکی از آن استفاده می‌شود. بر روی این نوع برد، شیارهایی رسانا وجود دارد که قطعات الکترونیکی از طریق آن به یکدیگر متصل می‌شوند. بردهای مدارچاپی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که می‌توان به برد مدار چاپی یک طرفه، برد مدار چاپی دو طرفه، برد مدار چاپی صلب و برد چاپی انعطاف‌پذیر اشاره کرد. این نوع برد در ساخت تجهیزات برقی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برد بورد (Bread board)
از بردهای بورد، برای نمونه‌سازی اولیه مدارها استفاده می‌شود. برد بورد، به عنوان ساده‌ترین نمونه بردها شناخته می‌شود. برد بوردها، بلوک‌های پلاستیکی سوراخ‌داری هستند که در زیر آن گیره‌های فلزی از جنس نقره نیکل یا برنز قرار دارد. این گیره‌ها، قطعات الکترونیکی را به یکدیگر متصل می‌کنند. برای اتصال قطعات الکترونیکی به این بردها، نیازی به لحیم‌کاری نیست. به همین علت می‌توان قطعات الکترونیکی را که در این مدارها استفاده می‌شوند، جدا کرد و در مدارهای دیگر از آن‌ها استفاده کرد.
پیشنهاد میکنیم در دوره آموزشی برق صنعتی برای تسلط به مباحث برق صنعتی و ورود به بازار کار این حوزه شرکت نمایید.
برد وایرپ (wire-wrap)
روی بردهای وایرپ، سوکت‌هایی وجود دارد که از طریق چندین لایه سیم پیچیده شده به یکدیگر متصل می‌شوند. این نوع برد در پروژه‌های پیچیده مانند ابر رایانه‌ها و مدارهای مایکروویو کاربرد دارد.
انواع برد الکترونیکی از نظر تعداد لایه
بردهای الکترونیکی از چندین لایه عایق و رسانا تشکیل می‌شوند. به همین دلیل آن‌ها را می‌توان از نظر تعداد لایه به گروه‌های مختلفی دسته‌بندی کرد.
برد الکترونیکی تک لایه
در بردهای الکترونیکی تک لایه، تنها یک لایه مس وجود دارد و اتصالات بین قطعات از طریق این ورق رسانا صورت می‌گیرد. روی این ورق مس، یک لایه چاپ محافظ و یک چاپ راهنما قرار می‌گیرد. در زیر لایه مسی، یک ورق فیبر وجود دارد که نقش عایق را ایفا می‌کند. در انواع برد الکترونیکی تک لایه، جنس فیبر متفاوت بوده که رایج‌ترین آن‌ها آلومینیوم و فایبر است.
برد PCB دو لایه (Double-sided PCB)
در این نوع برد الکترونیکی، در دو طرف لایه فیبر یک ورق مسی وجود دارد. سپس روی این ورقه‌های مسی، چاپ محافظ و چاپ راهنما قرار می‌گیرد. بردهای دولایه بر اساس جنس فیبر به دو دسته متالیزه و ساده تقسیم می‌شوند. بردهای دو لایه متالیزه، قطعات الکترونیکی دو طرف برد را به یکدیگر متصل می‌کنند در صورتی که در بردهای دو لایه ساده، قطعات دو طرف برد به یکدیگر متصل نیستند. بنابراین قبل از تهیه این نوع برد، باید به این مورد دقت کرده و بر اساس هدف پروژه، آن را انتخاب کنید.
برد الکترونیکی چند لایه (Multilayer)
در طراحی‌های پیچیده از بردهای الکترونیکی چندین لایه استفاده می‌شود. در این بردها، چندین لایه ورقه‌های مسی وجود دارد. در واقع می‌توان گفت بردهای الکترونیکی از روی هم قرار گرفتن چندین برد دولایه تشکیل شده است. در بازار، بردهای الکترونیکی با تعداد لایه‌های متفاوتی ( از ۴ تا ۵٠ لایه) وجود دارد. با کمک این نوع بردهای الکترونیکی، می‌توان می‌توان پیچیده‌ترین طرح‌ها را در کمترین ابعاد اجرا کرد.
دوره آموزش برق ساختمان در آموزشگاه سفیر قرن
مدل های مختلف برد الکترونیکی از نظر جنس و فیبر
همانطور که بیان کردیم، جنس لایه فیبر در بردها متفاوت است. انواع مدل‌های مختلف بردهای الکترونیکی از نظر جنس به شرح زیر است:
برد الکترونیکی انعطاف پذیر (Flex PCB)
از انواع برد الکترونیکی انعطاف‌پذیر در پروژه‌هایی که سطح صاف وجود ندارد، استفاده می‌شود. مزیت این نوع بردها، وزن کم و انعطاف‌پذیری بالای آن است. در بردهای الکترونیکی انعطاف‌پذیر، یک لایه پلیمر به عنوان عایق وجود دارد. این نوع بردها می‌توانند تک لایه یا چند لایه باشند.
برد الکترونیکی سخت (Rigid PCB)
بردهای الکترونیکی سخت از جنس‌های مختلفی مانند فایبر گلاس و آلومنیومی ساخته می‌شوند. بردهای الکترونیکی سخت، به علت عدم انعطاف‌پذیری، استحکام و دوام بالایی دارند. به همین علت در محصولات الکترونیکی که ارتعاش و نوسان بالایی دارند از این نوع برد استفاده می‌شود.
PCB سخت/انعطاف پذیر (Rigid-Flex PCB)
این نوع برد، ترکیبی از برد الکترونیکی سخت و انعطاف‌پذیر است. در واقع در این نوع برد، قطعات اصلی روی قسمت سخت و قطعاتی که روی سطح ناصاف قرار می‌گیرند، روی قسمت منعطف‌پذیر متصل می‌شوند.
سایر دوره های آموزشگاه سفیر قرن: دوره آموزش نصب آنتن مرکزی
کلام آخر
در این مطلب از سفیر قرن در مورد برد الکترونیکی و کاربردهای آن صحبت کردیم. همچنین انواع این قطعه را معرفی کردیم تا بتوانید هنگام خرید این محصول، باتوجه به کاربرد و نیازی که دارید برد مناسب را تهیه کنید. اگر اطلاعاتی که در این مقاله ارائه شد نتوانست تمامی سوالات شما را پاسخ دهد، می‌توانید در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید تا کارشناسان ما به آن‌ها پاسخ دهند.
