یکی از جذاب‌ترین بخش‌های عکاسی، چه برای عکاس‌های آماتور و چه حرفه‌ای عکاسی طبیعت است. در عکاسی از طبیعت، از سوژه‌های زیبای طبیعت و جذابیت‌های زنده، عکاسی می‌شود. شما می‌توانید با عکاسی از یک غروب دل‌انگیز یا طلوع بی‌نظیر خورشید، ابهت فوق‌العاده این صحنه‌ها را ثبت کنید به شرطی که به اصول عکاسی طبیعت مسلط باشید.
خیلی از افراد، مخاطب و شیفته عکس‌های طبیعت هستند. از آن جایی که فرصت گشت و گذار در طبیعت ندارند، زیبایی و جان تازه‌ای که عکس‌های شما از طبیعت ثبت می‌کند، می‌تواند طرفداران زیادی را برایتان به ارمغان آورد. شما به عنوان یک عکاس طبیعت، خالق زیباترین لحظه‌هایی هستید که احساس شگفتی و معجزه در طبیعت را با ایده عکاسی از طبیعت، ترکیب کرده و به نمایش می‌گذارید. برای آموختن تکنیک‌های عکاسی در طبیعت، همراه سفیر قرن باشید.
اصول عکاسی طبیعت چیست؟
شاید در ابتدا بهتر باشد برایتان بگوییم که عکاسی طبیعت چیست؟ عکاسی از طبیعت هنری است که با دوربین‌تان صحنه‌ای را به تصویر می‌کشید که از دل طبیعت بیرون آمده است. ممکن است در ثبت تصاویر از بهترین دوربین عکاسی و فیلمبرداری استفاده کنید یا دوربین های کاملا معمولی، اما در این رابطه چند اصول را باید در نظر داشته باشید:
- عمق تصویر
یکی از اصلی‌ترین مواردی که حین عکاسی در طبیعت باید در نظر داشته باشید، عمق تصویر است. یعنی باید در عین به تصویر کشیدن تمام اجزا به آن‌ها عمق دهید. برای این کار بایستی دیافراگم را کوچک کرده و بین f/16 تا f/22 قرار دهید. این کار باعث شفاف شدن کادر شما شده و به عکس‌تان عمق می‌دهد. می‌توانید از سه پایه استفاده کنید تا در این حالت لنز دوربین نور بیشتری را جذب کند و دوربین کمتر تکان بخورد.
- لنز
سعی کنید از لنزهایی با زاویه دید بازتر استفاده کنید. لنزهایی که با ایجاد نمایی بزرگتر، حس فضای باز را بیشتر به بیننده منتقل می‌کند. لنزهای با زاویه بازتر، عمق تصویر بیشتری به عکس‌تان می‌دهد و سرعت شاتر عکاسی بیشتری را فراهم می‌کند.
- فیلتر
از جمله ترفند عکاسی در طبیعت استفاده فیلتر است. دو فیلتر معروف در دوربین‌ها می‌تواند تصاویر بهتری را از طبیعت ثبت کند. فیلترهای قطبی، آسمان را تیره‌تر می‌کند که در نتیجه ابرها بیشتر نمایان می‌شود. فیلترهای چگالی نیز از ورود نور بیش از حد به لنز دوربین جلوگیری می‌کند. این فیلتر را می‌توانید در روزهایی که تابش خورشید شدید است، استفاده کنید. همچنین در شرایطی که نیاز به استفاده از شاتر بالا نیست مثل عکاسی از آسمان یا آب ساکن نیز می‌توانید استفاده کنید.
- اجزا و عناصر طبیعت
به عنوان یک عکاس باید دید بازی داشته باشید و بیشتر از هر فرد دیگری به طبیعت و اجزای آن توجه کنید. یکی از این اجزا، توجه به سطح آب و استفاده از آن به عنوان آیینه است. برای مثال اگر زمانی به برکه یا دریاچه‌ای رفتید، در زمان گرگ و میش هوا یکی از بهترین عکس‌هایی که می‌توانید در طبیعت بیندازید، عکاسی از آب دریاچه است که مانند آینه عمل کرده و اجزای اطراف خود مثل آسمان، کوه و... را در دل خود نشان می‌دهد.
بهترین زمان عکاسی از این پدیده، یک ساعت بعد از طلوع و یک ساعت قبل از غروب آفتاب است. برای عکاسی از این وضعیت بهتر است از سه پایه استفاده کنید. دوربین را روی سه پایه قرار داده و حالت آن را روی شاتر S یا TV قرار دهید. اگر وضوح تصویر کم است می‌توانید ISO را بالاتر ببرید.
- کادربندی
یکی از نشانه‌های حرفه‌ای بودن شما در عکاسی، استفاده از کادربندی درست است. در عکاسی از طبیعت، کادر را به سه قسمت مساوی در ارتفاع و طول تقسیم کنید. یعنی کادر بندی شما شامل دو خط قائم و دو خط افقی بوده که صحنه را به 9 قسمت مساوی تقسیم کرده است. خطوط طلایی و محل تلاقی نقاط طلایی را در این کادربندی در نظر بگیرید. مهم‌ترین قسمت‌های عکس بایستی در نقاط طلایی کادربندی بیفتد.البته در عکس‌هایی که هدف شما نشان دادن تقارن در طبیعت است، مهم‌ترین بخش عکس شما در مرکز قرار می‌گیرد. در غیر این صورت، نقاط و خطوط طلایی هستند که کیفیت و زیبایی عکس و عکاسی شما را تعیین می‌کند.
وسایل مورد نیاز برای عکاسی در طبیعت
عکاسی در طبیعت چالشی است که نیاز به تجهیزات تخصصی و برنامه‌ریزی دقیق دارد تا بتوانید لحظات زیبای طبیعت را با کیفیت بالا و جزئیات بی‌نقص ثبت کنید. در ادامه به بررسی تجهیزات تخصصی مورد نیاز برای عکاسی حرفه‌ای در طبیعت می‌پردازیم:
دوربین حرفه‌ای DSLR یا بدون آینه (Mirrorless): انتخاب دوربین نقش کلیدی در عکاسی طبیعت ایفا می‌کند. دوربین‌های DSLR و بدون آینه با سنسورهای فول فریم و رزولوشن بالا بهترین انتخاب‌ها برای ثبت مناظر وسیع با جزئیات دقیق و دامنه دینامیکی گسترده هستند. دوربین‌هایی با سیستم فوکوس خودکار پیشرفته و مقاومت در برابر شرایط آب‌وهوایی برای عکاسان طبیعت حیاتی هستند.
لنزهای تخصصی:
لنز واید (Wide Angle Lens): برای ثبت مناظر طبیعی وسیع و عکس‌های منظره‌ای، لنزهای واید با فاصله کانونی کمتر از ۲۴ میلی‌متر مناسب هستند. این لنزها امکان ثبت چشم‌اندازهای وسیع با پرسپکتیو عمیق را فراهم می‌کنند.
لنز تله‌فوتو (Telephoto Lens): برای عکاسی از حیوانات وحشی و سوژه‌های دوردست، لنزهای تله‌فوتو با فاصله کانونی ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌متر به کار می‌آیند. این لنزها به شما امکان می‌دهند بدون نزدیک شدن به سوژه، عکس‌های دقیق و با جزئیات بالا ثبت کنید.
لنز ماکرو (Macro Lens): برای عکاسی از جزئیات کوچک در طبیعت مانند حشرات یا بافت گیاهان، لنزهای ماکرو با بزرگنمایی ۱:۱ و دیافراگم باز بهترین انتخاب هستند.
فیلترهای لنز:
فیلتر چگالی خنثی (ND Filter): این فیلترها برای کاهش شدت نور ورودی به لنز استفاده می‌شوند و امکان عکاسی با شاترهای طولانی در شرایط نوری زیاد (مثل عکاسی از آبشار یا رودخانه) را فراهم می‌کنند.
فیلتر قطبی‌کننده (Circular Polarizer): این فیلتر برای کاهش انعکاس نور از سطوح براق مانند آب یا برگ‌ها و افزایش کنتراست و اشباع رنگ‌ها استفاده می‌شود. این فیلتر به‌ویژه در عکاسی از آسمان آبی و ابرها تأثیر چشمگیری دارد.
سه‌پایه مستحکم و سبک (Carbon Fiber Tripod): سه‌پایه‌های کربنی به دلیل وزن کم و استحکام بالا، برای حمل در مسافت‌های طولانی و ثبت عکس‌های با نوردهی طولانی بسیار مناسب هستند. انتخاب سه‌پایه‌ای با سیستم قفل محکم و قابلیت تنظیم در زوایای مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است.
سیستم‌های تثبیت‌کننده (Gimbal Stabilizer): برای عکاسی و فیلمبرداری در حرکت، سیستم‌های تثبیت‌کننده گیمبال امکان ثبت تصاویر بدون لرزش را فراهم می‌کنند. این ابزارها برای عکاسان حیات وحش و فیلم‌برداران طبیعت بسیار کارآمد هستند.
GPS و ریموت کنترل بی‌سیم: برای ثبت عکس‌های پانوراما یا تایم‌لپس، استفاده از ریموت کنترل‌های بی‌سیم یا تایمرهای دوربین برای جلوگیری از لرزش هنگام فشار دادن شاتر توصیه می‌شود. همچنین، سیستم‌های GPS به شما کمک می‌کنند تا مکان دقیق عکس‌های خود را ثبت کنید و در آینده به راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.
سیستم نورپردازی قابل حمل: در شرایطی که نور طبیعی کافی وجود ندارد، استفاده از نورهای LED قابل حمل یا فلاش‌های اکسترنال به کنترل نور و روشنایی سوژه‌ها کمک می‌کند.
لباس و تجهیزات محافظتی: عکاسی در طبیعت می‌تواند شما را در معرض شرایط جوی مختلف قرار دهد؛ بنابراین، همراه داشتن لباس‌های مناسب برای هر فصل، کفش‌های ضدآب و مقاوم، کلاه، و تجهیزات ایمنی مانند دستکش و عینک محافظ ضروری است.
بیشتر بخوانید: آموزش بالا بردن کیفیت عکس
تنظیمات دوربین برای عکاسی طبیعت
برای این هدف، نیاز به تنظیمات دوربین برای عکاسی طبیعت دارید. اگر قصد دارید در روز از طبیعت موردنظرتان عکاسی کنید، اندازه دیافراگم را از F/22 کمتر قرار دهید تا جزئیات در عکس مشخص باشد. در صورتی که قرار است از حرکات جانداران، آبشار و یا هر حرکت دیگری در طبیعت عکاسی کنید، فیلتری را استفاده کنید که نور وارد شده به لنز را کاهش دهد و سپس سرعت شاتر را با توجه به این نور تنظیم کنید.
در عکاسی از آب در حال حرکت به خاطر داشته باشید که زمان نوردهی حداقل دو ثانیه یا بیشتر باشد. برای عکاسی از حرکات انسان یا جنبندگان، این زمان را حداقل یک شصتم ثانیه تنظیم کنید. برای راحت کردن خودتان، سه پایه را فراموش نکنید. برای عکاسی از چنین موقعیت‌هایی نیاز به سه پایه دارید.
دوره فیلمبرداری برای افراد متبدی تا حرفه ای در آموزشگاه سفیر قرن
تکنیک‌های عکاسی در طبیعت
یکی از ساده‌ترین تکنیک‌های عکاسی در طبیعت اضافه کردن چیزی به عکس‌تان است که تا به حال وجود نداشته است. برای مثال می‌توانید از عکاسان دیگر ایده بگیرید. در عکاسی ژانرهای دیگر، ببینید عکاس‌ها به چه جزئیاتی توجه می‌کنند، چه تجهیزاتی دارند، سوژه آن‌ها چیست و در نهایت با استفاده از خلاقیت خودتان می‌توانید از آن‌ها الهام بگیرید.
- تکنیک اول
اولین تکنیکی که برای نمونه می‌توانید از آن استفاده کنید، این است که لنز دوربین را باز کرده و در جهات مختلف بچرخانید. به این صورت، شکل‌های جالبی در عکس‌هایتان به وجود می‌آید. برای جهت دهی نور می‌توانید از وسیله‌ای مثل طلق یا چند قطره آب بین لنز و سنسور استفاده کنید. این موارد باعث می‌شود عکس‌هایتان به شیوه‌ای متفاوتی به نمایش درآید.
- تکنیک دوم
دوربین را حرکت دهید. استفاده از تکینک ICM جریان و حرکت را در عکس‌های شما زنده می‌کند و حس خاصی را به عکس‌هایتان می‌دهد که بیننده آن‌ها را تجربه خواهد کرد. این تکنیک یکی از جذاب‌ترین تکنیک‌های عکاسی انتزاعی است. از این تکنیک در انواع سبک های عکاسی استفاده می شود.
تکنیک به این صورت است که دوربین در حالی که در دستان‌تان قرار دارد، سرعت شاتر را کم کرده و حالا دکمه شاتر را فشار می‌دهید و همزمان دوربین را حرکت می‌دهید. می‌توانید به صورت افقی، عمودی، چرخشی یا هر شکل دیگری آن را دربیاورید. مثلا زمانی که در حال عکاسی از درخت هستید که به صورت عمودی قرار دارد، و شما هم حرکت‌تان را به صورت عمودی انجام می‌دهید، یک حس گنگ و مبهمی به عکس‌هایتان اضافه می‌کند که آن را برای مخاطب جذاب‌تر می‌کند. البته این روش نیاز به تمرین و تجربه دارد تا در نهایت بتوانید عکس‌های شگفت انگیزی را با استفاده از این تکنیک بیندازید.
- تکنیک سوم
اسم این تکنیک به اصطلاح cramming است. به این صورت که یک سوژه‌ای را پیدا کرده و سپس زاویه‌تان را تغییر دهید تا از نمای پیش زمینه عکس بیندازید. معمولا این تکینک برای پوشش گیاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد اما بسته به خلاقیت‌تان دارد. به این ترتیب با ایجاد عمق میدان کم، پیش زمینه را به یک بوم رنگی تبدیل می‌کنید.
تکنیک‌های عکاسی را در دوره آموزش عکاسی سفر قرن بیاموزید
سوژه‌های عکاسی در طبیعت
وقتی قصد عکاسی از طبیعت دارید، سوژه‌ها و گزینه‌های مختلفی نیز پیش رویتان است. از حیات وحش و انواع حیوانات و پرنده‌ها گرفته تا تغییر فصل‌ها و غروب و طلوع آفتاب می‌تواند سوژه‌های جذابی برای عکاسی باشد. در نظر داشته باشید از هر سوژه‌ای که قصد عکاسی دارید، بایستی تنظیمات دوربین و لنز را مطابق با سوژه انجام دهید.
بیشتر از هر چیز، این را به خاطر داشته باشید که یک عکاس خوب با تجهیزات معمولی می‌تواند عکس‌های فوق العاده‌ای بگیرد و یک عکاس نابلد، با بهترین و حرفه‌ای‌ترین تجهیزات هم نمی‌تواند عکس‌های خوب و حرفه‌ای ثبت کند. برای اینکه تبدیل به یک عکاس حرفه‌ای طبیعت شوید، هرروز عکس بگیرید، نور بیشتر بدهید و کمتر درگیر تجهیزات و وسایل باشید. ناامید نشوید. اوایل اکثر عکس‌هایی که می‌گیرید احتمالا چنگی به دل نزند، اما در نهایت با تمرین و تکرار و تجربه می‌توانید لذتبخش‌ترین تصاویر را از طبیعت ثبت کنید صبر داشته باشید و به عکاسی‌تان ادامه دهید.
